Engelsiz.eleman.net | Engelli iş ilanları ve eleman ilanları sitesi

Çocukların ve gençlerin iş hayatına adım atması hem aileler hem de gençler için son derece hassas bir konudur. Eğitim hayatı devam ederken çalışma isteği, maddi ihtiyaçlar, meslek edinme arzusu ya da deneyim kazanma amacı pek çok öğrenciyi ve genci iş aramaya yönlendirir. Ancak her yaş grubunun çalışabileceği işler aynı değildir. Bu noktada kişilerin aklına 15 ya da 16 yaşında ne iş yapılır gibi sorular gelir.

Türkiye’de çalışma hayatını düzenleyen temel yasa 4857 sayılı İş Kanunu’dur. Kanuna göre çocuk işçiliğini önlemek, gençlerin sağlıklı koşullarda çalışmasını sağlamak ve eğitim hakkını korumak için ayrıntılı kurallar getirilmiştir. Gelin çocuk işçi yaş sınırı ve merak edilen diğer detayları birlikte inceleyelim.

Çalışma Yaşı Alt Sınırı Nedir?

Çocukların iş hayatına katılması için belirlenen yaş sınırı oldukça önemlidir. Bu sınır hem çocuğun sağlığını hem de eğitimini korumayı hedefler. Türkiye’de çalışma yaşı alt sınırı 14 olarak belirlenmiştir. Ancak bu durum her 14 yaşındaki çocuğun çalışabileceği anlamına gelmez. Kanuna göre:

14 yaşını doldurmuş ve 15 yaşını bitirmemiş çocuklar eğitimlerini aksatmayacak şekilde ayrıca hafif işler kapsamında çalışabilir.
15 yaşını doldurmuş çocuklar biraz daha fazla iş seçeneğine sahip olur. Ancak 15 yaşında yapılabilecek işler ağır ve tehlikeli olmamalıdır.
18 yaşından küçük herkes için özel sınırlamalar vardır. Bu sınırlamalar gece çalışması, madenlerde çalışma veya ağır sanayi işlerinde görev alma gibi durumlarda geçerlidir.

14 Yaşında Biri Çalışabilir mi?

14 yaşını dolduran bir çocuk belirli şartlarla çalışabilir. Ancak bu çalışma çok sınırlı alanlarda ve hafif işlerde mümkündür. 14 yaşındaki birinin çalışabilmesi için şu koşullar aranır:

Eğitim hakkının engellenmemesi gerekir. Yani okul dönemi içerisinde tam zamanlı bir işte çalışma söz konusu olamaz.
Çalışma süresi günde 7 saat ve haftada 35 saati geçemez.
Sağlığa zarar vermeyecek ve güvenliği tehlikeye sokmayacak işlerde görev alabilir.

14 yaşındaki çocukların çalışabileceği işlere örnek vermek gerekirse:

Küçük çaplı ofis işlerinde destek olmak,
Çiçekçilik ya da kitap satışı gibi hafif işlerde çalışmak,
Küçük marketlerde raf düzenleme ya da kasaya yardımcı olmak,
Sinema, tiyatro veya reklam çekimlerinde rol almak,
Sanatsal ya da kültürel faaliyetlerde görev almak.

15 Yaşında Biri Hangi İşlerde Çalışabilir?

15 yaşını dolduran gençler çocuk işçi statüsünden çıkarak genç işçi kategorisine girer. Bu durum onların biraz daha fazla alanda çalışabileceği anlamına gelir. 15 yaşındaki biri eğitimini aksatmamak kaydıyla şu işlerde çalışabilir:

Restoran ve kafelerde servis elemanı ya da mutfakta yardımcı,
Marketlerde kasa, raf düzenleme veya reyon elemanı
Kütüphane, arşiv ya da ofis işlerinde destek,
Sinema ve tiyatroda figüranlık ya da yardımcı roller,
Paketleme, ambalajlama, kurye yardımcılığı gibi hafif işler.

Çalışma süresi ise günde 8 saat, haftada 40 saati aşamaz. Ayrıca yine ağır ve tehlikeli işlerde yer alamaz.

16 Yaşında Biri Hangi İşlerde Çalışabilir?

16 yaşına gelen gençler için iş seçenekleri biraz daha artar. Bu yaş hem eğitim hayatına devam eden hem de meslek edinmek isteyen gençlerin çalışma hayatında ilk adımlarını attığı dönemdir. Ancak yine de 16 yaşında kurye olunur mu gibi tehlikeli işlerin cevabı olumsuzdur. 16 yaşındaki bir genç:

Perakende mağazalarında satış danışmanı olarak,
Restoranlarda garson ya da servis elemanı olarak,
Çağrı merkezlerinde müşteri temsilcisi olarak,
Yazılım ya da grafik tasarım gibi alanlarda stajyer olarak,
Tarımda hafif işler (meyve-sebze toplama, paketleme) kapsamında,
Atölyelerde paketleme veya basit üretim işlerinde.

17 Yaşında Biri Hangi İşlerde Çalışabilir?

17 yaşındaki gençler iş hayatında çok daha fazla seçeneğe sahiptir. Henüz reşit olmadıkları için bazı sınırlamalar geçerli olsa da 17 yaşında yapılacak işler oldukça kapsamlıdır. 17 yaşındaki bir genç:

Fabrikalarda hafif üretim işlerinde,
Lokantalarda usta yardımcısı, garson ya da kasiyer,
Depolarda ürün düzenleme ve paketleme,
Çağrı merkezlerinde tam zamanlı müşteri temsilcisi,
Spor salonlarında yardımcı antrenör,
Teknoloji mağazalarında satış elemanı olarak çalışabilir.

Moto Kurye Yaş Sınırı Kaçtır?

Son yıllarda özellikle gençlerin en çok merak ettiği mesleklerden biri de moto kuryeliktir. Yemek sipariş uygulamalarının yaygınlaşmasıyla bu iş alanı oldukça büyümüştür. Ancak bu mesleğin yaş sınırı ve kuralları da yasalarla belirlenmiştir. 16 ya da 17 yaşında kurye olunur mu diye merak eden pek çok genç vardır. Moto kurye olabilmek için:

En az 18 yaşında olmak gerekir.
A2 ya da A1 ehliyetine sahip olunmalıdır.
Trafik güvenliği açısından gerekli eğitimleri almak şarttır.

16-17 yaşındaki gençler henüz moto kurye olarak çalışamaz. Bu yaşta olan gençler ancak kurye yardımcısı olarak, paket düzenleme ya da teslimat hazırlığı gibi işlerde görev alabilir.

Kurye İş İlanları

Çocuklar ve gençler için çalışma hayatı dikkatle düzenlenmiş kurallara bağlıdır. 14 yaşından itibaren başlayan çalışma hakkı her yaşta farklı sınırlarla genişler. Siz de çocuğunuz veya kendiniz için çalışma planı yaparken yaşınıza uygun işleri tercih etmeli, eğitiminizi aksatmayacak seçeneklere yönelmelisiniz.