Fazla Mesai Ücreti Ödenmeyen Çalışanın Hakları Nelerdir?

Çalışma hayatında en sık karşılaşılan sorunlardan biri de fazla mesai ücretlerinin ödenmemesidir. İş Kanunu’na göre, işçilerin fazla çalışmaları karşılığında ek ücret alması zorunludur. Ancak bazı işverenler bu ücreti ya eksik öder ya da hiç ödemez. Peki fazla mesai ücreti alamayan bir çalışan hangi yasal haklara sahiptir? İşte detaylar...

Fazla Mesai Ücreti Yasal Haktır

Türkiye’de iş kanunları, haftalık çalışma süresini 45 saat olarak belirler. Bu sürenin üzerindeki her saat için işverenin işçiye %50 zamlı fazla mesai ücreti ödemesi gerekir. Bu ücret, işçinin maaşına ek olarak verilmelidir.

Ancak fazla mesai ücreti ödenmediğinde işçinin bazı yasal hakları devreye girer. Bu haklar hem iş sözleşmesinin devamı sırasında hem de iş akdi feshedildiğinde kullanılabilir.

Fazla Mesai Ücreti Ödenmezse Çalışanın Hakları Neler?

Fazla mesai ücreti alamayan bir çalışan aşağıdaki yasal yolları kullanabilir:

1- İş Görmekten Kaçınma Hakkı

İşçi, fazla mesai ücretinin ödenmemesi durumunda iş yapmaktan kaçınma hakkını kullanabilir. Bu hak, İş Kanunu’na göre işçinin 20 gün geçmesine rağmen fazla mesai ücretini alamaması halinde devreye girer. İşçi bu süreçte işten çıkarılamaz ancak çalışmadığı süre için ücret talep edemez.

2- İş Sözleşmesini Feshetme Hakkı

Fazla mesai ücreti ödenmeyen çalışan, iş akdini haklı nedenle feshedebilir. Üstelik bu durumda çalışanın kıdem tazminatını alma hakkı doğar. İşçi, noterden ihtarname göndererek işten ayrılabilir ve yasal haklarını talep edebilir.

Fazla Mesai Nasıl Hesaplanır?

Fazla mesai, işçinin haftalık 45 saati aşan çalışma saatleri için hesaplanır. Ayrıca:

Günlük 11 saati aşan çalışmalar
Gece vardiyasında 7,5 saati aşan çalışmalar
fazla mesai kapsamına girer. Denkleştirme uygulaması olmayan işyerlerinde bu sınırların üzerinde yapılan her çalışma için fazla mesai ücreti ödenmelidir.

İşten Ayrılırken Hangi Haklar Talep Edilebilir?

Fazla mesai ücreti alamayan çalışan işten ayrıldığında şunları talep edebilir:

Kıdem tazminatı (1 yıl ve üzeri çalışma süresi varsa)
Ödenmemiş fazla mesai ücretleri
Ulusal bayram ve genel tatil ücretleri
Hafta tatili ücretleri
Yıllık izin ücreti
Eksik ödenen maaşlar

İspat Yükümlülüğü Nasıl Sağlanır?

Fazla mesai ücreti talep eden çalışanın bu durumu ispat etmesi gerekir. Yazılı delil, tanık beyanı, işyeri giriş çıkış kayıtları, kamera kayıtları gibi belgeler delil olarak kullanılabilir.

Haklarınızı Bilmeli ve Gerekirse Yasal Yollara Başvurmalısınız

Fazla mesai ücreti işçinin temel hakkıdır ve ödenmemesi durumunda yasal süreç başlatılabilir. Çalışanlar, haklarını bilerek gerek işyerinde gerekse işten ayrıldıktan sonra bu hakları arayabilirler.