Prim Sistemi Değiştirilen Çalışan Ne Yapmalı?

İşyerinde uygulanan prim sistemi, çalışanların motivasyonunu artırmak ve performansı ödüllendirmek amacıyla uygulanan bir ücret unsurudur. Ancak bu sistemde yapılan değişiklikler, özellikle de çalışanın aleyhine olacak şekilde yapılan prim indirimi, ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir. Peki, prim sistemi değiştirilen çalışan ne yapmalı? Bu yazımızda çalışanların haklarını ve atması gereken adımları tüm ayrıntılarıyla ele alıyoruz.

Bu da ilginizi çekebilir: Maaş Hesaplama

İşyerinde Prim Sistemi Değiştirilebilir mi?

Her ne kadar işverenler iş organizasyonu konusunda serbest gibi görünse de, prim sisteminde yapılacak değişiklikler, 4857 Sayılı İş Kanunu’na göre çalışma koşullarında esaslı değişiklik sayılır. Bu nedenle:

Prim değişikliği yazılı olarak teklif edilmeli,

İşçi bu teklifi 6 iş günü içinde yazılı olarak kabul etmelidir.

Aksi halde yapılan değişiklik hukuken geçersiz sayılır.

Prim Sistemi Değiştirilen Çalışanın Hakları Nelerdir?

Prim sistemi değiştirilen çalışanın sahip olduğu haklar şunlardır:

Değişikliği Reddetme Hakkı: İşçi, prim sistemindeki değişikliği yazılı, sözlü ya da hareketsiz kalarak reddedebilir.

Ücret Alacaklarını Talep Etme Hakkı: Eski sistemle yeni sistem arasındaki prim farkı, faiziyle birlikte talep edilebilir.

Sözleşmeyi Feshetme Hakkı: İşverenin değişiklikte ısrarcı olması durumunda, çalışan haklı nedenle iş akdini feshederek kıdem tazminatına hak kazanabilir.

Bu da ilginizi çekebilir: BAĞKUR Prim Ödemesi Yapılmazsa Ne Olur?

Prim Sistemi Değiştirilen Çalışanın Yapması Gerekenler

1. Değişikliği Reddet:
İlk olarak, işverenin yaptığı prim sistemindeki değişikliği yazılı olarak kabul etmediğinizi bildirmeniz gerekir. 6 iş günü içinde sessiz kalmanız dahi reddetme sayılır.

2. Ücret Farkını Talep Et:
Eğer işveren, onay olmadan prim sistemini değiştirirse, eski sistemle yeni sistem arasındaki farkı yasal faiziyle birlikte yazılı olarak talep edin.

3. İş Sözleşmesini Feshet (Gerekirse):
İşveren, değişiklikte ısrarcı davranırsa, bu durum işverenin temerrüdü anlamına gelir. Bu durumda İş Kanunu 24. maddeye dayanarak sözleşmenizi feshedip kıdem tazminatınızı talep edebilirsiniz.

Davada İspat ve Süreç

Prim alacaklarına ilişkin davalarda ispat yükü genellikle çalışandadır. Ancak işyeri kayıtları, bordrolar ve tanık beyanları davalarda önemli delil sayılır. Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi 5 yıldır.

İş Davası Masrafları ve Süresi

İş mahkemelerinde açılan davalarda:

Avukatlık ücretleri genellikle yüzde üzerinden alınır,
Dava süresi mahkemenin yoğunluğuna göre değişmekle birlikte ortalama 1–2 yıl sürebilir.

Prim sistemi değiştirilen çalışanlar, işverenin her teklifini kabul etmek zorunda değildir. Usule aykırı yapılan değişiklikler bağlayıcı değildir. Yazılı ret, ücret farkı talebi ve gerekirse sözleşme feshi, çalışanların en temel haklarındandır. Bu nedenle bu tür durumlarla karşılaşıldığında hukuki destek alınması önerilir.

Prim sistemi değişikliği çalışanın rızası olmadan yapılabilir mi?
İşçinin yazılı onayı olmadan prim sisteminde yapılacak değişiklikler geçerli sayılmaz.

İşverenin yaptığı prim değişikliğini kabul etmezsem ne olur?
Teklif hiç yapılmamış sayılır ve işveren sistemi değiştiremez. Siz de eski prim sistemiyle çalışmaya devam edersiniz.

İşveren prim sistemini zorla değiştirmeye çalışırsa ne yapmalıyım?
Yazılı olarak reddedin. İşveren ısrar ederse, sözleşmenizi feshedip kıdem tazminatı talep etme hakkınız doğar.

Zamanaşımı süresi kaç yıldır?
Prim alacakları için zamanaşımı süresi 5 yıldır.

Prim alacaklarımı nasıl ispatlarım?
Bordrolar, banka dekontları, tanık beyanları ve işyeri yazışmaları gibi belgelerle ispatlayabilirsiniz.

İşvereninizin prim sisteminde yaptığı değişiklik sizi etkiliyorsa, haklarınızı öğrenmeniz ve zamanında harekete geçmeniz çok önemlidir.